“O katolickości terenów obecnej parafii Kołczygłowy od czasów reformacji na razie nic historycznego nie można powiedzieć, gdyż w aktach byłej gminy Kościoła po ewangelickiego nie znaleziono żadnych kronik ani żadnych dokumentów, ani też żadnych wzmianek.
<z lewej zdjęcie przedstawiające ks. Bronisława Czapiewskiego>
Z racji, że Kołczygłowy są miejscowością starą, bo pierwszą wzmiankę o Kołczygłowach “Der Kreis Rummelsburg” podaje datą 1374 roku i ze względu na fakt, że Kołczygłowy były ośrodkiem wschodnich posiadłości rodziny Puttkamerów, ludność katolicka zapewne przed reformacją miała tu swój kościół katolicki, być może i to parafialny. Na ten fakt wskazywałoby położenie Kołczygłów z dala od większych miejscowości.(…)
Kościół obecny został pobudowany najprawdopodobniej w 1696 roku przez Annę Emilię von Pirche <prawdopodobną fundatorka>, gdyż taką datę odczytano na małej szybce witrażowej wstawionej w oknie kościoła. Jest i druga szybka w tym samym oknie, podająca tylko datę 1597 r. bez nazwiska <obie szybki powyżej>. Kościół jest więc pochodzenia protestanckiego, na co z resztą wskazuje i styl tegoż kościoła, właściwy tej epoce i wyznaniom ewangelickim. Kościół pobudowany z muru pruskiego o wymiarach 22,40 mm długości, 11,30 m szerokości i 6,70 m wysokości wewnątrz od posadzki do sufitu. Jest pokryty dachówką. Kościół jest zupełnie bez stylu, cztery gołe ściany, sufit płaski z wystającymi od spodu belkami opierający się na 10 słupach. (…) Nasi repatrianci ze wschodnich połaci Polski, przesiedleńcy z południowej i centralnej Polski oraz z Pomorza zastali Kościół w bardzo nędznym stanie. Prawie nie nadawał się do użytku kultu katolickiego wiernych. Jeżeli chodzi o katolików za czasów poprzednich gospodarzy na terenie obecnej parafii Kołczygłowy, to było ich tylko dwie rodziny, wszyscy inni byli ewangeliccy. te dwie rodziny były obsługiwane przez duszpasterzy z Bytowa.
Właściwy początek historii parafii Kołczygłowy przypada na rok 1946, kiedy to dnia 25 lipca przybył nowo mianowany ksiądz Bronisław Czapiewski, repatriant z Archidiecezji Wileńskiej, wikariusz, kooperator (?) parafii Miastko, a dnia 28 tegoż miesiąca odprawił pierwsze nabożeństwo. Od września 1945r. były odprawiane nabożeństwa najpierw w budynku zajętym (?) na szkołę- a później w kościele przez ks. prob. Geuego i ks. pref. Męczykowskiego z Bytowa i ks. prob. Jana Karnickiego z Miastka.
Po odprawieniu pierwszego nabożeństwa zwołano wiernych na ogólne zebranie parafialne odbyte na sali (…) Na tym zebraniu wybrano Komitet Parafialny i omówiono wszystkie sprawy bieżące. Natychmiast przystąpiono do przebudowy, remontu i dostosowania kościoła do kultu katolickiego wiernych. W pierwszych pracach usunięto chóry, które były po obu stronach całego kościoła, pobudowano z desek dwie zakrystie i trzy nowe ołtarze. Ołtarze pobudowano z desek w stylu klockowym…
Po ukończeniu remontu i przebudowy 27.X.1946 r. ks. dziekan Stanisław Klafka formalnie dokonał aktu poświęcenia kościoła i ołtarza Chrystusa Króla. Aktu poświęcenia dokonano w dniu święta Chrystusa Króla, kiedy to w Kołczygłowach odbywał się pierwszy odpust połączony z 40-to godzinnym nabożeństwem. Odtąd to kościół i parafia istnieją pod tym tytułem. O dekrety odpustowe postarano się dopiero w 1955 roku.
Drugi odpust ustalono na uroczystość św. Józefa. Następną pracą było wyposażenie kościoła w szaty liturgiczne i sprzęt kościelny. Ks. proboszcz rozpoczął odprawianie nabożeństw w wypożyczonym z Kurii w Gorzowie Wielkopolskim kielichem, ornatem czarnym, albą i kompletem bielizny kielichowej wypożyczonych w Kościerzynie i ornatem białym własnym (…) Zakupiony w Poznaniu piękny baldachim po raz pierwszy był użyty do procesji Bożego Ciała w 1952 r. a monstrancję nową uroczyście dnia 3 października poświęcił J.E. Ks. Bp. Lucjan Bernacki bawiący wówczas w Kołczygłowach udzielając sakramentu bierzmowania <zdjęcie z wizytacji księdza biskupa podczas wizytacji z lewej>
Placówka duszpasterska ściśle Kołczygłowska liczyła w 1946 roku około tysiąca dusz. Obecnie liczy około 2600. Z braku kapłanów ksiądz proboszcz był zmuszony dojeżdżać do sąsiednich kościołów by wierni mogli uczestniczyć w Najświętszej Ofierze, słuchając Słowa Bożego, uczestniczyć w Sakramencie świętym i korzystać z dobrodziejstw Kościoła Świętego. I tak w sierpniu tegoż roku ks. proboszcz Czapiewski poświęcił kościół pod wezwaniem Św. Apostoła Judy Tadeusza w Trzebielinie, oddalonym o 17 km od Kołczygłów. Nabożeństwo odprawiano tu raz na dwa tygodnie. W tym samym miesiącu na polecenie ks. dziekana objął <ks. Czapiewski> z rąk ks. Męczykowskiego z Bytowa Kościół w Borzytuchomiu, oddalonym o 11 km. Nabożeństwo odprawiano każdej niedzieli i we wszystkie święta.
Dnia 26 grudnia 1946 roku ks. proboszcz poświęcił na prośby wiernych kościół w Małej Gałąźni, oddalony o 11 km. Tytuł kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła. Kościół był pięknie wymalowany przez Adolfa Szuajdera (?) parafianina tejże placówki duszpasterskiej. Nabożeństwa odbywały się raz na dwa tygodnie.
W miesiącu kwietniu 1948 r. ks. proboszcz poświęcił kościół ze wszystkich (…) najpiękniejszy w Cetyniu odległym o 7 km. Nabożeństwa odbywały się raz w miesiącu.
We wrześniu 1954 r. do parafii Kołczygłowy przydzielono od parafii Dębnica Kaszubska (pow. Słupsk) placówkę duszpasterską Podwilczyn odległy 8 km. Nabożeństwa odprawa się tam we wszystkie niedziele i święta.
Decyzją wiernych z placówki duszpasterskiej Podwilczyn i Dębnicy Kaszubskiej została potwierdzona dekretem Kurii w Gorzowie z marca 1956 r. (…) Ks proboszcz od 1946r. do roku szkolnego 1954/54 nauczał religii w sześciu szkołach, w tym w trzech szkołach siedmioklasowych. Naukę religii pobierały dzieci w następujących szkołach: Kołczygłoway, Trzebielino, Starkowo, Poborowo, wierszyno i Barnowiec. Od 1954 r. dzieci w żadnej szkole nie pobierają nauki religii.
W miarę przybywania księży stopniowo poszczególne kościoły odstępowano (…) I tak w październiku 1946r. przekazano kościół w Borzytuchomiu ks. Janowi Klepie, który Borzytuchom objął jako samodzielną parafię. W grudniu 1947r. zarządzeniem Kurii placówkę duszpasterską Barcino włączono do parafii Biesowice, którą to placówkę duszpasterską jako samodzielną parafię objął ks. Edward Korecki. (…)
Obecnie parafia Kołczygłowy posiada trzy kościoły filialne, a mianowicie: Łubno, którą to placówka jest przewidziana na samodzielną parafię, Cetyń i Podwilczyn. Łączna liczba dusz wynosi około 4400.
Mimo, że teren pracy był bardzo rozległy, a duszpasterz z małą przerwą do sierpnia 1954r. był sam jeden- dzięki używaniu motocykla i samochodu w duszpasterstwie wierni byli nie najgorzej obsługiwani.(…)
W czasie ferii letnich skutecznie w pracy duszpasterskiej pomagali proboszczowi alumni Wyższego Seminarium Duchowego w Gorzowie, Tadeusz Jaszkiewicz i Stanisław Leuczewski (?) z których pierwszy swoją pierwszą uroczystą mszę św. odprawił w Kołczygłowach dnia 31 maja 1952 r. a Leuczewski Stanisław 11 lipca 1954r. Ich zasługą jest, że dziś parafianie śpiewają kilka nowych, pięknych pieśni. Zajęli się kółkiem ministrantów, których liczba w różnych latach wachała się od czterech do dwudziestu. Z tego koła ministrantów czterech wstąpiło na wstępny Wydział Seminarium Duchownego w Słupsku…”
Zdjęcie z procesji z krzyżem w czasie misji świętych w lutym 1948r. oraz zdjęcie z uroczystości prymicyjnej księdza Tadeusza Jankiewicza 1952r.:
Na tym kończy się fragment kronik prowadzony przez ks. Bronisława Czapiewskiego. Zapraszam do przeczytania drugiej części: Proboszczowie lat kolejnych
Opracował: Oskar Pryba